“Bí kíp” để nông dân Bình Định thắng lớn vụ hè thu

"Biến" thách thức… thành cơ hội

Trước khi sản xuất vụ hè thu 2021, các hồ chứa tại tỉnh Bình Định còn được 437 triệu/590 triệu khối nước, đạt 74% dung tích thiết kế.

Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn tỉnh Bình Định, trong giai đoạn sản xuất vụ hè thu thời tiết sẽ ngày càng diễn biến phức tạp, tỉnh này sẽ đối mặt với nhiệt độ thường xuyên ở mức cao, nắng nóng và hạn hán có xu hướng kéo dài.

Theo Sở NNPTNT Bình Định, "bước tiến" của ngành nông nghiệp trong vụ hè thu này, lịch thời vụ được đẩy sớm hơn 10-15 ngày so với các tỉnh trong khu vực miền Trung. Lịch thời vụ này đã cho thấy hiệu quả suốt 10 năm qua.

Phó Giám đốc Sở NNPTNT Bình Định Hồ Đắc Chương cho biết: "Gieo sạ sớm sẽ tận dụng được nước còn lại trên đồng ruộng từ vụ đông xuân, cuối vụ né được mưa sớm, mà mùa mưa ở Bình Định thường xuyên đến sớm. Ngoài ra, gieo sạ sớm thì khi lũ tiểu mãn xảy ra, lúc ấy cây lúa đã đóng chông nên không sợ bị hư giống".

Ông Chương cho hay, "bước lùi" của ngành nông nghiệp Bình Định trong vụ hè thu này là sau khi cân đối nguồn nước còn trong các hồ chứa và theo dự báo thời tiết, sẽ không tổ chức sản xuất lúa ở những vùng nguy cơ cao bị thiếu nước tưới để tránh thiệt hại cho nông dân.

Trong vụ hè thu năm nay, những vùng ở phía Tây và phía Bắc huyện Phù Mỹ có 1 số diện tích phải bỏ trắng không sản xuất hoặc phải chuyển từ trồng lúa sang trồng cây màu.

Bởi, hệ thống cung ứng nước tưới cho những vùng này toàn là những hồ chứa nhỏ nên nguy cơ thiếu nước là rất cao.

"Còn tại xã Bình Nghi (huyện Tây Sơn), vùng ruộng này ăn nước của hồ Thủ Thiêm nhưng trước vụ hè thu thấy hồ này hết nước nên chúng tôi phải làm việc với UBND huyện Tây Sơn đề nghị bỏ trắng 1 số diện tích không sản xuất lúa vụ này", ông Chương chia sẻ.

Niềm vui cho nông dân

Theo lãnh đạo Chi cục Trồng trọt và BVTV Bình Định, bước vào sản xuất vụ hè thu năm nay, lượng nước trong các hồ chứa ở Bình Định còn khá hơn mọi năm, nên diện tích bỏ trống không sản xuất giảm nhiều so với cùng kỳ, chỉ còn 1.545ha, trong khi vụ hè thu năm 2020 diện tích phải bỏ trống đến 5.600ha.

Diện tích sản xuất lúa vụ hè thu năm nay cũng nhiều hơn năm trước, từ 38.062ha tăng lên 41.316ha nhờ nước tưới dồi dào.

Thắng lợi đầu tiên trong vụ hè thu năm nay mà ngành nông nghiệp Bình Định đạt được là không có nơi nào bị thiếu nước tưới. Hiện lúa vụ hè trên chân đất sản xuất 3 vụ/năm ở Bình Định đã thu hoạch được 1.926ha, còn khoảng gần 5.600ha còn lại lúa đã vào chín nên không cần "ăn" nước nữa.

Còn diện tích lúa vụ thu 33.805ha hiện đã được 60-70 ngày, chỉ còn khoảng 30 ngày nữa là thu hoạch, trong quãng thời gian này cây lúa vụ thu chỉ cần "ăn" 3 lứa nước nữa là kết thúc.

Trong khi tính đến cuối tháng 6/2021, các hồ chứa trên địa bàn Bình Định còn được243/588 triệu m³ nước, đạt 41,3% dung tích thiết kế, tăng 42% so với cùng kỳ năm trước.

Với lượng nước hiện có, Bình Định không chỉ cung cấp đủ nước cho lúa vụ thu mà còn thoải mái cung cấp cho diện tích lúa vụ 3 năm 2021. Theo kế hoạch, vụ 3 (vụ mùa) Bình Định sẽ sản xuất 7.663ha, trong đó có 4.134ha lúa sạ và 3.529ha lúa gieo khô.

Lãnh đạo Sở NNPTNT Bình Định đánh giá, trước khi bước vào sản xuất vụ hè thu, ngành nông nghiệp tỉnh này đã tính toán, phân chia cụ thể từng vùng sản xuất.

Những vùng "ăn" nước của những hồ chứa nhỏ, chủ yếu ở 2 huyện Phù Mỹ và Phù Cát có nguy cơ thiếu nước tưới được bố trí sản xuất vụ hè. Ngay sau khi kết thúc vụ đông xuân 2020-2021, các địa phương vận động nông dân làm đất xuống giống ngay để tận dụng nước còn lại trong ruộng từ vụ đông xuân nhằm tiết kiệm nước và để nếu xảy ra hạn gắt chỉ còn phải lo nước tưới vào cuối vụ.

Còn lúa vụ thu Bình Định bố trí sản xuất ở những vùng chủ động nước, chủ yếu các huyện Tây Sơn, Vĩnh Thạnh, Tuy Phước, Nam Phù Cát và TX.An Nhơn.

Những vùng này ăn nước của lưu vực sông Kôn - Định Bình, nên từ giờ đến khi thu hoạch còn khoảng 1 tháng nữa thì không lo thiếu nước.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV Bình Định Kiều Văn Cang cho rằng, sản xuất vụ hè thu năm nay hanh thông là nhờ ngay từ đầu vụ ngành nông nghiệp tỉnh tính toán kỹ lưỡng lượng nước trong các hồ chứa và các vùng phải cung cấp nước.

"Sau đó khoanh vùng, xác định vùng nào đủ nước, vùng nào không đủ nước để bố trí phù hợp. Dự kiến năng suất bình quân đạt ngang vụ hè thu năm ngoái là gần 65 tạ/ha", ông Cang nhận định.