Chuyển đổi số nâng cao quản lý đất đai, ngăn chặn tình trạng “sốt đất”

Đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý đất đai 

Đối với quy định về đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất thì Nghị quyết 18 của BCH TW Đảng quy định "Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao".

Thời gian qua, thị trường bất động sản Hà Nôi nhiều lần "nóng" lên sau khi có các thông tin về quy hoạch, xây dựng đường vành đai 4 hay thông tin các huyện chuẩn bị lên quận. Đơn cử như khu vực trung tâm huyện Đông Anh, giá đất được chào bán có thời điểm lên tới 80-100 triệu đồng/m2 cho nhà mặt đường, 35-40 triệu đồng/m2 đối với nhà trong ngõ. Còn ở huyện Mê Linh mới đây, đất đấu giá có khu vực lập kỷ lục gần 100 triệu đồng/m2, cao hơn rất nhiều so với thời gian trước đây. Thậm chí, một số dự án nhà ở ngoại thành Hà Nội trong tình trạng bỏ hoang, cỏ mọc um tùm cũng được môi giới quảng cáo giá đất 10 – 20 tỷ đồng/căn.

Không chỉ Hà Nội mà thời gian qua giá bất động sản tại thành phố Hồ Chí Minh liên tục được đẩy lên. Trong đó giá đất khu vực Thủ Đức trước thời điểm lên thành phố đã liên tục có nhiều đợt tăng giá. Nhiều khu vực, giá đất trước đây chỉ khoảng 40-50 triệu đồng/m2 thì đã tăng lên 70-100 triệu đồng/m2.

Chính những biến động của thị trường bất động sản trong thời gian qua, mà cụ thể là hiện tượng giá đất tại nhiều địa phương tăng cao kéo theo việc các nhà đầu tư đổ xô đi đấu giá, đầu cơ.... cứ người sau lại mua giá cao hơn người trước, cùng những ồn ào về phân lô bán nền khiến khó tránh khỏi những lo ngại về cơn sốt đất quay trở lại. Đây vẫn có thể là sự khởi phát của hiện tượng "sốt giá" bất động sản trong năm 2022.

Để đảm bảo thị trường bất động sản trong thời gian tới phát triển ổn định, lành mạnh, nhiều chuyên gia đưa ra một số kiến nghị, giải pháp. Trong đó, vấn đề áp dụng chuyển đổi số nâng cao quản lý và sử dụng đất theo Nghị quyết 18 được đưa ra.

Theo Nghị quyết 18 về lĩnh vực đất đai, đẩy mạnh chuyển đổi sổ trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất; bố trí nguồn lực hợp lý để xây dựng, hoàn thiện đúng tiến độ hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia; bảo đảm quản lý, vận hành, kết nối và chia sẻ thông tin tập trung, thống nhất từ Trung ương đến địa phương. Thực hiện đăng ký bắt buộc về quyền sử dụng đất và mọi biến động đất đai, đồng thời có chế tài cụ thể, đồng bộ ngăn chặn các trường hợp giao dịch không đăng ký tại cơ quan nhà nước.

Theo đó, nhiều chuyên gia cho rằng một trong những giải pháp ngăn chặn những cơn sốt đất ảo có thể kể đến là việc thành lập Dữ liệu Quốc gia về giá đất, nơi mà toàn bộ thông tin về đất đai được lưu trữ trên nền tảng số. Mọi thứ được kiểm soát bởi cơ quan đăng ký đất đai, số hóa quốc gia về các giao dịch đất đai sẽ tạo ra viễn cảnh minh bạch hơn. Hiện, giá cả đang được đẩy lên cao dựa trên các thông tin sai lệch hoặc bị hiểu nhầm. Việc này đã dẫn đến sự lẫn lộn trong giá cả và một số người sẽ ra quyết định đầu tư sai lầm dựa trên những thông tin không chính xác.

Vì vậy, sự xuất hiện của một nguồn dữ liệu, nơi thông tin được công bố rộng rãi và chính xác sẽ cho phép thị trường bất động sản hoạt động ổn định và giảm thiểu những sự nhảy vọt về giá.

Tại phiên họp thứ 3 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường khẩn trương hoàn thành Cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia, sớm cung cấp các dịch vụ công trực tuyến liên quan đến lĩnh vực đất đai phục vụ người dân doanh nghiệp.

Thực hiện đăng ký mọi biến động đất đai theo chương trình chuyển đổi số

Thực hiện đăng ký bắt buộc về quyền sử dụng đất và mọi biến động đất đai theo Nghị quyết 18 của BCH TW Đảng, nhiều chuyên gia cho rằng điều này tạo sự minh bạch thông tin bất động sản. Việt Nam cần phải xây dựng được kho dữ liệu lưu trữ các thông tin mua bán.

Theo các chuyên gia cần đăng ký đất đai và thực hiện chuyển đổi số toàn bộ thông tin đất đai và bất động sản để hình thành hệ thống thông tin số về lĩnh vực này. Từ đó, thống nhất, đồng bộ dữ liệu, phục vụ cho quản lý biến động và thông tin sở hữu bất động sản. Bên cạnh đó, cần sự phối hợp giữa các phòng công chứng khi công chứng các hợp đồng chuyển nhượng bất động sản, cung cấp thông tin giao dịch cho cơ quan thuế. Nghiêm cấm và xử lý kịp thời việc chuyển quyền sử dụng đất trao tay không qua đăng ký giao dịch.

Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM, ông Lê Hoàng Châu, nhấn mạnh việc công khai thông tin dự án là cần thiết cho người tiêu dùng và các chủ thể liên quan, góp phần xây dựng thị trường bất động sản minh bạch.

"Việc công bố danh sách cũng cần cập nhật liên tục, theo thời gian thực để tạo luồng thông tin kịp thời. Đặc biệt cần công khai điều kiện bảo lãnh ngân hàng, điều mà rất nhiều chủ đầu tư đang né tránh, gây ảnh hưởng lớn đến khách hàng. Ngoài ra, phải có quy định xử lý nghiêm chủ đầu tư né tránh công khai thông tin dự án", ông Châu cho biết thêm.

Ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nhận định việc ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành bất động sản tại Việt Nam mới đang ở những bước đầu, với ngành bất động sản việc áp dụng chuyển đổi số, những công nghệ 4.0 là vô cùng cần thiết.

"Chuyển đổi số sẽ giúp nhà nước quản lý thông tin dữ liệu về bất động sản. Nghiên cứu, định hình bất động sản, tích hợp dữ liệu để quản lý bằng các giải pháp công nghệ sẽ hiệu quả, chính xác, đơn giản hóa được rất nhiều quy trình và thủ tục giao dịch bất động sản", ông Đính chia sẻ.

Ngoài ra, để thị trường bất động sản có một cơ sở dữ liệu hoàn chỉnh, nhiều chuyên gia cho rằng cần đưa vào Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản nội dung tính toán các chỉ số giá đất, giá nhà, giá bất động sản. Bên cạnh đó là các chỉ số thị trường đất đai, thị trường nhà ở và thị trường bất động sản.