Muối rớt giá, diêm dân không mặn mà với nghề.
Lao đao như nghề làm muối
Làm muối là một trong những nghề phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết. Mà thời tiết từ đầu năm đến nay không ủng hộ cho những diêm dân. Mưa lớn kéo dài làm giảm độ mặn của nước biển, dẫn tới một năm muối mất mùa.
Muối mất mùa đến nỗi từ đầu năm đến năm sản lượng muối chỉ bằng 1/16 chỉ tiêu đề ra, tức là 10 tấn/165 tấn cho một vụ (Tại một tổ sản xuất có 11 lao động nhận khoán 1 ha muối của hợp tác xã). Tuy nhiên, việc mất mùa cộng với giá muối rớt thê thảm càng làm cho diêm dân chán ra đồng.
Với mức giá 600 nghìn đồng/tấn, nhiều diêm dân cho biết càng sản xuất thì càng lỗ. Vì ở đây các tổ chức sản xuất muối đều người lớn tuổi nên phải mướn công gánh ngoài. Thực tế, nhiều tổ sản xuất phải bù lỗ, cụ thể mỗi người bỏ ra từ 20 – 30 nghìn, thậm chí lên đén 50 nghìn vì chi phí mướn công gánh muối tăng cao.
Cụ thể, hiện gánh muối đã lên đến 240-250 nghìn đồng/công (thời gian gánh 3 tiếng từ 2 giờ chiều đến 5 giờ chiều). Vì vậy diêm dân không dám làm mạnh, cứ trên 5 ngày mới cào một mẻ. Còn trước đây muối có giá chịu khó chăm sóc ruộng thường xuyên thì chỉ 3-4 ngày đã cào một mẻ.
Theo một diêm dân chia sẻ, để sản xuất có lãi, giá muối ít nhất khoảng 1 triệu đồng/tấn. Nếu giá từ 800 – 900 nghìn đồng/tấn thì chỉ hòa vốn, lấy công làm lãi.
Quay lại thời điểm 2016, diêm dân các tỉnh được mùa nhưng giá lại rớt thảm hại. chưa đến 400 đồng/kg. Muối ế chất đầy kho, được che tạm bằng vải rách, diêm dân lao đao với nghề. Năm 2017, hợp tác xã bỏ ra hơn 300 triệu đồng cải tạo ruộng muối nhưng đành mất trắng hoàn toàn. Bởi cứ cải tạo xong, trời lại đổ mưa nên chẳng làm được gì. Đến năm 2018, sản lượng cả vụ hợp tác xã cũng chỉ đạt 37%. Còn vụ muối năm nay diêm dân chỉ mới sản xuất được trên 100 tấn, trong khi thời gian còn lại khung thời vụ không còn bao nhiều nữa. 4 năm liên tục, giá muối không có sự khởi sắc càng làm cho diêm dân khổ cực.
Nghề làm muối vất vả trăm bề, vậy mà hiện tại giá muối thấp càng ám ảnh diêm dân, khiến họ không còn thiết tha với nghề. Một số đã chuyển sang nghề khác có thu nhập cao hơn để ổn định cuộc sống. Một bài toán nữa đặt ra là làm muối không có người kế nghiệp. Bởi lao động trẻ hiện nay chủ yếu muốn tìm những công việc đỡ vất vả, có thu nhập ổn định chứ không vất vả, lao đao như nghề muối.
Trước thực trạng làm muối liên tiếp thua lỗ mà nguyên nhân chính là giá thấp, diêm dân nơi đây mong muốn, nhà nước có chính sách hỗ trợ, nhất là hỗ trợ đầu ra để giá muối ổn định hơn.