Tín dụng nhỏ giọt, vì sao ngân hàng vẫn đua huy động vốn?

Kỳ vọng cầu vốn tăng mạnh trong những tháng tới chính là khởi nguồn của cuộc đua lãi suất huy động vốn hiện nay, dù tín dụng khó tăng cao.

Ông Phạm Thanh Hà, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước - NHNN) cho biết, tính đến ngày 25/3/3019, tín dụng đối với nền kinh tế tăng khoảng 2,28% so với cuối năm 2018.

Với đà tăng trưởng trên, theo một lãnh đạo trong ngành ngân hàng, tăng trưởng dư nợ sẽ cao hơn trong các quý tới và không loại trừ khả năng một số nhà băng sẽ sớm cạn room tín dụng. Trước đó, tình trạng này đã diễn ra ở nhiều ngân hàng vào quý IV/2018, do đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng trong thời gian giữa năm.

Thực tế, năm 2018, với chủ trương kiểm soát tín dụng ở mức phù hợp, ngành ngân hàng chỉ tăng trưởng tín dụng ở mức 14%, dù mục tiêu đưa ra vào thời điểm đầu năm là 17 - 18% và diễn biến này được kỳ vọng sẽ tiếp tục trong năm 2019.

Dù vậy, một số nhà băng đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao trong năm nay. Chẳng hạn, VIB đặt mục tiêu tăng trưởng dư nợ 35% và mong muốn được NHNN chấp thuận do nhà băng này đã hoàn tất áp dụng Basel II. Tương tự, OCB cũng kỳ vọng nới room tăng trưởng tín dụng, khi NHNN đã cấp chứng nhận việc áp chuẩn Basel II thành công cho Ngân hàng.

Kỳ vọng cầu vốn tăng mạnh trong những tháng tới chính là khởi nguồn của cuộc đua lãi suất huy động vốn hiện nay, dù tín dụng khó tăng cao. Trong đợt phát hành chứng chỉ tiền gửi VND vào tháng 1/2019, SHB công bố các mức lãi suất lên tới 8,6%/năm, 8,7%/năm và 8,8%/năm, ứng với các kỳ hạn 18, 24 và 36 tháng.

Lãi suất huy động VND các kỳ hạn dài trên 18 tháng tại Viet Capital Bank đều đã ở mức 8,6%/năm. Trong khi đó, SCB áp dụng lãi suất 8,55%/năm ở các kỳ hạn dài từ 13 - 36 tháng. Ðáng chú ý, lãi suất đối với tiền gửi tiết kiệm online kỳ hạn từ 13 tháng tại nhà băng này lên đến 8,95%/năm.

Trong thời gian qua, nhằm khuyến khích khách hàng sử dụng sản phẩm tiết kiệm trực tuyến, các ngân hàng đã tăng mạnh lãi suất với mức chênh lệch so với gửi tiền tại quầy cao nhất lên đến 1%/năm kỳ hạn 6 - 12 tháng. Cụ thể, so với lãi suất gửi tại quầy, lãi suất tiết kiệm trực tuyến của ngân hàng ACB cao hơn 0,3%/năm, ABBank cao hơn 0,2%/năm, PVcombank 0,2%/năm... Ðặc biệt, mới đây, Nam A Bank đã điều chỉnh lãi suất tiền gửi tiết kiệm trực tuyến lên mức 8,2%/năm và 8,0%/năm lần lượt với kỳ hạn 12 tháng và 6 tháng, cao hơn gửi tại quầy từ 0,4%/năm - 1%/năm.

Ông Hoàng Việt Cường, Giám đốc Khối Kinh doanh Nam A Bank cho biết, việc Ngân hàng tăng lãi suất tiết kiệm trực tuyến nhằm gia tăng lợi ích cho khách hàng. Ðối với những khoản tiền không quá lớn, từ 50 - 100 triệu đồng, khách hàng lựa chọn hình thức gửi tiết kiệm trực tuyến sẽ giảm thiểu được quy trình, thủ tục vay.

Bên cạnh đó, để hút được tiền nhàn rỗi, các ngân hàng đang áp dụng nhiều hình thức khuyến mãi theo từng phân khúc khách hàng. Với khách hàng gửi tiết kiệm, phổ biến nhất là cộng thêm lãi suất với mức từ 0,1 - 0,3%/năm. Chẳng hạn, từ nay đến 30/6, khách hàng gửi tiền tại HDBank được cộng thêm lãi suất từ 0,1% đến 0,4%/năm. Nam A Bank cộng thêm lãi suất lên đến 0,2%/năm khi gửi tiết kiệm.

Giới phân tích cho rằng, hiện tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn giảm từ 45% xuống 40% từ đầu năm 2019, do vậy các ngân hàng đều có xu hướng đẩy mạnh hút tiền, nhất là kỳ hạn dài ngày. Trong khi đó, thanh khoản có phần eo hẹp hơn, biểu hiện rõ nhất là lãi suất liên ngân hàng tăng khá mạnh.

Nguyên nhân có thể đến từ áp lực cân đối nguồn vốn nhằm đảm bảo tỷ lệ dự trữ bắt buộc trong tuần cuối tháng 3/2019. Cũng không loại trừ khả năng Kho bạc Nhà nước vừa rút tiền gửi khỏi các ngân hàng lớn khiến thanh khoản hệ thống bị ảnh hưởng.

Theo báo cáo của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), trong tuần 25 - 29/3, NHNN đã phát hành mới 4.900 tỷ đồng qua kênh tín phiếu (kỳ hạn 7 ngày với lãi suất vẫn ở mức 3%/năm) trong khi có 37.500 tỷ đồng đáo hạn trong tuần. Trong khi đó, qua kênh OMO, NHNN đã hút ròng 1.094 tỷ đồng. Như vậy, tổng hợp 2 kênh OMO và tín phiếu, NHNN ở vị thế bơm ròng 31.506 tỷ đồng trong tuần cuối cùng của quý I/2019.

Lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm trong tuần qua cũng tăng từ mức 3,15% lên 4,15%/năm. Kỳ hạn 1 tuần và 2 tuần tăng lần lượt từ mức 3,2% và 3,4% lên 4,25%/năm. Tuy nhiên, BVSC dự báo, lãi suất huy động của các ngân hàng sẽ tiếp tục ổn định trong thời gian tới. Mức tăng lãi suất dự kiến cho cả năm 2019 sẽ ở mức dưới 0,5%/năm.