Giá gạo Ấn Độ tăng lên mức cao nhất, gạo Việt Nam cũng bứt tốc

Giá lúa gạo liên tục tăng... 

Giá xuất khẩu gạo từ Ấn Độ đã tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 4/2021 trong tuần này, được hỗ trợ bởi nhu cầu vững chắc và nguồn cung hạn chế, trong khi giá gạo cao ở Thái Lan khiến người mua hạn chế giao dịch.

Gạo đồ 5% tấm của Ấn Độ, nhà xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới được báo ở mức 393-398 USD/tấn trong tuần này, tăng so với mức 387-395 USD/tấn của tuần trước. 

Chính phủ Ấn Độ đã mua lượng gạo chưa xay xát kỷ lục từ nông dân trong năm nay. Do vậy, nguồn cung có sẵn cho các công ty tư nhân để xuất khẩu bị hạn chế. 

Theo các quan chức chính phủ và ngành, xuất khẩu gạo của Ấn Độ trong năm 2022 đã tăng lên mức cao kỷ lục bất chấp việc chính phủ hạn chế bán ra nước ngoài, do người mua tiếp tục mua hàng vì giá cả cạnh tranh. 

Trong khi đó, giá gạo 5% tấm của Thái Lan giảm nhẹ xuống 495 USD/tấn, từ mức 500 USD/tấn. Các thương nhân cho rằng giá giảm nhẹ là do nhu cầu giảm, đồng thời đổ lỗi cho việc thiếu nguồn cung và đồng nội tệ mạnh lên đã giữ giá cao, qua đó cản trở người mua.

Giá gạo Thái có thể thay đổi khi nguồn cung mới đổ vào thị trường trong đầu tháng 3. Chi phí vận chuyển hàng hóa cao cũng góp phần làm giảm nguồn cung và đẩy giá gạo Thái lên cao. 

Thái Lan đặt mục tiêu sẽ xuất khẩu khoảng 7,5 triệu tấn gạo trong năm nay, thấp hơn so với mức gần 7,7 triệu tấn trong năm 2022. Bộ Thương mại Thái Lan dự kiến sẽ tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu gạo thông qua các hoạt động khác nhau như Công ước Gạo Thái Lan, một diễn đàn quốc tế dành cho các bên liên quan đến gạo trong chuỗi giá trị, cũng như các chuyến thăm thương mại với các đối tác quan trọng như Việt Nam, Australia, Trung Quốc và Đức. 

Bộ này cảnh báo về sự biến động của đồng baht, lưu ý rằng việc đồng tiền này tăng giá có thể khiến gạo Thái Lan đắt hơn so với gạo của các đối thủ cạnh tranh. Năm 2022, Thái Lan đã xuất khẩu gần 7,7 triệu tấn gạo, vượt mục tiêu 7,5 triệu tấn của Bộ Thương mại Thái Lan.

Trên thị trường thế giới, giá chào bán gạo xuất khẩu của Việt Nam neo cao sau phiên điều chỉnh tăng. Hiện giá gạo 5% tấm đang ở mức 473 USD/tấn; gạo 25% tấm duy trì ở mức 453 USD/tấn. Trong tuần qua, giá gạo xuất khẩu của ta điều chỉnh tăng 15 USD/tấn so với đầu tháng 1. Các thương lái đang nối lại hoạt động mua gạo từ nông dân để chuẩn bị cho các hợp đồng mới sau kỳ nghỉ lễ. 

Giá lúa gạo hôm nay 5/2 tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục điều chỉnh tăng. Hiện giá gạo nguyên liệu, thành phẩm ở mức 9.600 – 9.700 đồng/kg, tăng 100 đồng/kg; gạo thành phẩm 10.600 – 10.700 đồng/kg, tăng 100 đồng/kg. Với mặt hàng phụ phẩm, giá phụ phẩm điều chỉnh tăng với mặt hàng cám khô. Hiện giá cám khô tăng 50 đồng/kg lên mức 8.650 đồng/kg; giá tấm ở mức 9.600 đồng/kg.

Với mặt hàng lúa, giá giảm nhẹ ở một số chủng loại. Cụ thể, tại An Giang, hiện lúa OM 5451 6.600 – 6.800 đồng/kg, giảm 200 đồng/kg; Đài thơm 8 6.800 – 7.000 đồng/kg, giảm 100 đồng/kg; nàng hoa 9 6.900 – 7.100 đồng/kg, giảm 100 đồng/kg.

Với các chủng loại khác, giá đi ngang. Cụ thể, OM 18 đang được thương lái thu mua tại ruộng với mức 6.800 – 6.900 đồng/kg; nếp khô Long An 9.000 – 9.200 đồng/kg, nếp khô An Giang giá dao động 8.400 – 8.600 đồng/kg; lúa Nhật 7.800 – 7.900 đồng/kg; lúa IR 504 ở mức 6.200 – 6.300 đồng/kg; nàng hoa 9 6.600 – 6.800 đồng/kg; lúa IR 504 khô duy trì ở mức 6.500 đồng/kg; nếp tươi An Giang đang được thương lái thu mua ở mức 7.000 – 7.200 đồng/kg; nếp Long An tươi 7.850 – 8.000 đồng/kg.

Tại chợ lẻ, giá gạo thường 11.500 đồng/kg – 12.500 đồng/kg; gạo thơm Jasmine 15.000 – 16.000 đồng/kg; gạo Sóc thường 14.000 đồng/kg; nếp ruột 14.000 – 15.000 đồng/kg; Gạo Nàng Nhen 20.000 đồng/kg; Gạo thơm thái hạt dài 18.000 – 19.000 đồng/kg; Gạo Hương Lài 19.000 đồng/kg; Gạo trắng thông dụng 14.000 đồng/kg; Nàng Hoa 17.500 đồng/kg; Sóc Thái 18.000 đồng/kg; Gạo thơm Đài Loan 20.000 đồng/kg; Gạo Nhật 20.000 đồng/kg; Cám 7.000 – 8.000 đồng/kg.

Theo các thương lái, hôm nay nguồn gạo về vẫn ít, giá gạo ở mức cao, giao dịch nếp Long An tại biên giới phía Bắc nhiều, giao dịch gạo ít hơn. Giao dịch lúa không nhiều do giá cao, nguồn lúa đang cắt và chuẩn bị cắt ít.

Trong tuần qua, giá lúa gạo liên tục điều chỉnh tăng. So với cuối tuần trước, giá gạo đã tăng 500 – 600 đồng/kg. Tại Đồng Tháp, giá lúa dao động từ 6.300 - 7.050 đồng/kg. Lượng gạo xuất khẩu của Đồng Tháp trong tháng 1 ước đạt 27.800 tấn, kim ngạch ước đạt 14 triệu USD, bằng 94% về lượng và bằng 84% về giá trị so với cùng kỳ năm 2022. 

Tập đoàn Lộc Trời, đơn vị đã xuất 10.000 tấn gạo trong tháng 1/2023 và dự kiến đạt sản lượng xuất khẩu từ 50.000 - 60.000 tấn trong quý I/2023 - cho biết, xuất khẩu gạo năm nay khả quan hơn.

Tuy nhiên, giá lúa gạo trong nước đang cao, chưa kể tỷ giá biến động mạnh, nên doanh nghiệp phải có nhiều giải pháp khác để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa người sản xuất lúa và xuất khẩu.

Trong năm 2022, theo số liệu từ các tổ chức thế giới cho thấy sản lượng sản xuất gạo toàn cầu đều giảm nhẹ so với năm trước. Trong khi đó, chỉ số giá gạo FAO đạt 114,6 điểm, tăng 2,3% so với tháng 10/2022 và tăng 14,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này cho thấy nhu cầu gạo vẫn tiếp tục tăng.

Đối mặt với nhiều biến cố của thị trường lương thực thế giới năm 2022 nhưng xuất khẩu gạo Việt Nam đã đạt gần 7,2 triệu tấn với giá trị 3,49 tỷ USD. Điều đặc biệt là gạo Việt Nam đã vươn sâu vào các thị trường có những yêu cầu rất khắt khe về chất lượng như Nhật Bản, EU… và gạo thơm ST24, ST25 xuất khẩu đã có giá trên 1.000 USD/tấn, gấp hơn 2 lần giá xuất khẩu gạo trắng thông thường. Đây cũng là một năm khá thành công cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo khi có nhiều đơn hàng xuất khẩu từ các thị trường lớn.

Dự báo về thị trường 2023,  theo các chuyên gia, xuất khẩu gạo sẽ tiếp tục thuận lợi nhờ giá gạo trong ngắn hạn vẫn duy trì ở mức cao do những bất ổn về kinh tế, chính trị toàn cầu khiến nhu cầu dự trữ lương thực tăng lên. Những tín hiệu tích cực từ thị trường, giá ở mức cao nên hợp đồng xuất khẩu gạo trong niên vụ sản xuất mới sẽ tốt. Nông dân cũng sẽ có lợi nhuận tốt hơn.

Theo Bộ NNPTNT, xuất khẩu gạo của Việt Nam có nhiều thuận lợi từ đầu năm tới nay khi khách hàng truyền thống là Philippines tăng nhập khẩu. Thị trường Trung Quốc cũng chuyển dịch từ nhập khẩu lượng gạo nhỏ từ Việt Nam trong những tháng đầu năm sang những đơn hàng lớn vào những tháng cuối năm. Trong khi đó, một số nước châu Âu có xu hướng tăng nhập khẩu gạo để thay thế nguồn cung lúa mỳ đang suy giảm do cuộc chiến Nga – Ukraine diễn ra dai dẳng. 

Các chuyên gia thương mại cho rằng giá gạo Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao do các bất ổn kinh tế và chính trị sẽ đẩy nhu cầu thực phẩm tăng; đồng thời khuyến nghị các nhà xuất khẩu tận dụng cơ hội tiếp cận và mở rộng thị trường. Các doanh nghiệp xuất khẩu được khuyến nghị cần đặc biệt chú ý thị trường Trung Quốc – một thị trường lớn và đầy triển vọng của nông sản Việt Nam. 

Ngoài Trung Quốc, EU và Anh cũng là các thị trường quan trọng của Việt Nam, các chuyên gia đề xuất các công ty xuất khẩu thắt chặt kết nối với các đơn vị thu mua và chế biến để đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật của các nhà nhập khẩu, qua đó tận dụng tốt các thỏa thuận thương mại tự do (FTAs) và hạn ngạch xuất khẩu.

CTCP Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC) cho rằng, diễn biến thời tiết bất lợi khiến các nhà xuất khẩu lớn như Ấn Độ, Pakistan giảm sản lượng xuất khẩu, trong khi nhà nhập khẩu lớn như Trung Quốc vẫn tăng cường nhập khẩu gạo trước kỳ vọng mở cửa nền kinh tế. Trong bối cảnh cầu tăng, doanh nghiệp xuất khẩu gạo cũng sẽ được hưởng lợi từ chênh lệch tỷ giá. Ngoài ra, Việt Nam và Thái Lan dự kiến sẽ tổ chức các cuộc đàm phán để tăng giá gạo xuất khẩu trong bối cảnh giá nguyên vật liệu đầu vào tăng cao.

Từ nền tảng của năm 2022, các nhà xuất khẩu gạo dự báo rằng, trong năm 2023 xuất khẩu gạo sẽ có nhiều cơ hội đột phá. Cụ thể, với việc đạt giá cao vào cuối vụ, đặc biệt là cuối năm 2022 sẽ giúp doanh nghiệp xuất khẩu gạo có lợi thế để đàm phán hợp đồng của năm 2023. Ngoài có nền tảng là giá tốt thì ở nhiều thị trường như Philippines, Trung Quốc, châu Âu hay Bangladesh… cũng đều có nhiều triển vọng. Trong đó, với thị trường Trung Quốc, gần đây nước này thông báo sẽ mở cửa trở lại cũng được cho là một tín hiệu tích cực cho những nhà xuất khẩu gạo. Những năm trước đây, Việt Nam xuất khẩu qua thị trường Trung Quốc từ 2,5- 3 triệu tấn lương thực. Tuy nhiên, những năm gần đây chỉ quanh quẩn ở mức 1 triệu tấn, thậm chí có những năm chúng ta chỉ còn có 500.000 tấn.