Nhà Trắng: Trung Quốc là "thách thức địa chính trị" lớn nhất thế kỷ

Nhận định đưa ra cùng thời điểm với việc quan chức ngoại giao hàng đầu Nhà Trắng Antony Blinken chỉ ra rằng Trung Quốc là  “thử thách địa chính trị lớn nhất” của Mỹ trong thế kỷ này. Trong một tài liệu dài 24 trang mà Nhà Trắng công bố, bao gồm phác thảo các chính sách an ninh quốc gia dưới thời Tổng thống Biden, Washington đã khẳng định Trung Quốc “là đối thủ duy nhất có khả năng kết hợp sức mạnh kinh tế, ngoại giao, quân sự và công nghệ để tạo ra thách thức lâu dài đối với nền tảng quốc tế ổn định và cởi mở hiện nay”.

Căng thẳng Mỹ Trung đã leo thang từ thời chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump và dự kiến sẽ tiếp tục kéo dài trong nhiệm kỳ hiện tại của Tân Tổng thống Joe Biden. Ngay từ khi lên nắm quyền hồi tháng 1, chính quyền Biden đã khẳng định sẽ theo đuổi cách tiếp cận cứng rắn với Trung Quốc nhưng dưới góc độ đa phương hơn thời Trump, với sự phối hợp sức mạnh của các đồng minh.

Ngoại trưởng Antony Blinken cho biết: “Mối quan hệ của Mỹ với Trung Quốc sẽ mang tính cạnh tranh khi cần thiết, hợp tác khi có thể”. Ông Blinken cũng tán thành quan điểm của người tiền nhiệm Mike Pompeo về những hành động vi phạm nhân quyền mà chính quyền Trung Quốc thực hiện tại Tân Cương. Hồi tháng 1, ông này từng gửi đề xuất lên Ủy ban Quan hệ Quốc tế Thượng viện Mỹ cấm nhập khẩu sản phẩm từ Tân Cương cũng như trừng phạt các doanh nghiệp Trung Quốc có hành vi “đồng lõa” với chính phủ Bắc Kinh trong vấn đề vi phạm nhân quyền. 

Thông qua bản tài liệu này, chính quyền Biden cũng muốn báo hiệu sự đoạn tuyệt với cách tiếp cận “Nước Mỹ trên hết” của cựu Tổng thống Donald Trump bằng cách nhắc nhiều hơn đến các đồng minh tại châu Âu và châu Á trong chính sách ngoại giao đa phương. Ngoại trưởng Antony Blinken đã nhấn mạnh lợi ích to lớn mà chính sách đối ngoại mới dưới thời Biden có thể mang đến cho người lao động và gia đình Mỹ. “Chúng tôi sẽ đấu tranh bảo vệ việc làm của người lao động Mỹ và quyền, lợi ích của tất cả công dân Mỹ” ông Blinken nhấn mạnh.

Một quan chức hàng đầu khác của chính quyền Tổng thống Biden là Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen hồi tháng 1 cũng tuyên bố Nội các sẽ kế thừa di sản cứng rắn với Trung Quốc mà ông Trump theo đuổi suốt 4 năm qua, đồng thời sử dụng mọi công cụ cần thiết để đáp trả các hành vi thương mại không lành mạnh của Bắc Kinh. 

Hay Tân giám đốc tình báo quốc gia Avril Haines cũng phát đi thông điệp tương tự về chính sách mạnh tay với Trung Quốc. Bà Haines cho hay sẽ sử dụng mọi hoạt động tình báo cần thiết để hỗ trợ các cơ quan liên quan đối phó với hành vi thương mại không hợp pháp của Bắc Kinh. 

Các mâu thuẫn thương mại cốt lõi giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới như bán phá giá hàng hóa, trợ cấp doanh nghiệp, chuyển giao công nghệ bắt buộc, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ… sẽ là trọng tâm trong các biện pháp thương mại mà chính quyền Biden áp dụng với Trung Quốc trong nhiệm kỳ 4 năm tới.