Vì đâu đến phút chót, thỏa thuận Mỹ Trung lại bế tắc?

Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có vẻ như đang gặp rắc rối trong tiến trình tiến đến thỏa thuận thương mại giai đoạn 1, do một số bất đồng khó giải quyết giữa Chính quyền Tập Cận Bình và Donald Trump. Trong khi Mỹ cố gắng thúc đẩy Trung Quốc điều chỉnh các thể chế luật pháp liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ và ngăn chặn chuyển giao công nghệ bắt buộc thì Trung Quốc yêu cầu dỡ bỏ nhiều thuế quan hơn để có thể đạt đến thỏa thuận thương mại cuối cùng.

Tờ CNBC cho hay đàm phán Mỹ Trung dường như đang lâm vào bế tắc, khi phía Bắc Kinh tỏ ra phản đối những tác động của Mỹ trong vấn đề chuyển giao công nghệ bắt buộc. Tổng thống Trump từ lâu đã chỉ trích luật pháp Trung Quốc quy định các doanh nghiệp nước ngoài buộc phải chuyển giao công nghệ cho Trung Quốc nếu muốn thâm nhập vào thị trường tỷ dân, điều gây thiệt hại nặng nề cho các doanh nghiệp Mỹ.

Còn tờ Tạp chí Phố Wall thì cho biết phía Trung Quốc đang lật lại các cam kết mua nông sản trị giá lên tới 50 tỷ USD mà Tổng thống Donald Trump từng tuyên bố. Bắc Kinh tỏ ra do dự với việc ký vào một thỏa thuận thương mại quy định khối lượng nông sản cụ thể. Các quan chức nước này lâu nay hướng đến cam kết tăng mua nông sản dựa trên nhu cầu thực tế của thị trường trong nước, viện dẫn sự ổn định của giá tiêu dùng và nhu cầu tiêu dùng.

Vài ngày trước, tờ Politico cho hay mâu thuẫn trong đàm phán thương mại đã bắt đầu nhen nhóm khi Chính quyền Tập Cận Bình thúc đẩy Mỹ dỡ bỏ thêm thuế quan như một phần trong thỏa thuận thương mại. 

Phát ngôn viên Bộ Thương mại Cao Phong khi đó trả lời trên kênh truyền hình quốc gia rằng Mỹ và Trung Quốc nhất trí cùng dỡ bỏ thêm một số mức thuế quan. Tuy nhiên sau đó Tổng thống Donald Trump đã kịch liệt phủ nhận điều này. “Tôi chưa từng đồng ý với một thỏa thuận nào tương tự như thế”, ông Trump khẳng định với giới truyền thông Mỹ. 

Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow sau đó cũng lên tiếng khẳng định sẽ không có mức điều chỉnh thuế quan nào được đưa ra cho đến khi hai nước thông qua thỏa thuận thương mại giai đoạn 1. Tính từ đầu cuộc chiến tranh thương mại đến nay, chính quyền Donald Trump đã áp thuế hơn 500 tỷ USD lên hàng hóa Trung Quốc. Ở phía ngược lại, Bắc Kinh cũng đánh thuế hơn 110 tỷ USD hàng hóa Mỹ.

Ngay sau tin tức thỏa thuận Mỹ Trung đi vào bế tắc, thị trường chứng khoán đã giảm điểm. Mức giảm không lớn do các nhà đầu tư vẫn giữ tâm lý thận trọng với quan hệ thương mại Mỹ Trung và nguy cơ căng thẳng leo thang bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, thị trường vẫn tỏ ra thất vọng vì chỉ cách đây 1 tháng, hai nước tuyên bố đã nhất trí thông qua thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 và sẽ tiến hành ký kết thỏa thuận trong tháng 11.